شاخصه دانایی در مدیریت موفق بر پایه آموزه‌های نهج‌البلاغه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری دانشگاه معارف اسلامی

2 استادیار دانشگاه قرآن و حدیث، پردیس تهران.

چکیده

تمام تلاش مدیران بر آن است تا در مدیریت و ساماندهی امور به موفقیت دست یابند. امام علی× مدیری را موفق می‌داند که هدف کلانش رسیدن به رضایت الهی باشد و برای رسیدن به این هدف کلان پنج هدف خرد را مطرح می‌فرمایند که مدیر با رسیدن به این پنج هدف خرد، به هدف کلان که همان رضای الهی است خواهد رسید. این پنج هدف عبارت است از: انجام کارهایی که مدیر برای انجامش نزد خدا و خلقش عذر داشته باشد، داشتن نام نیک در میان بندگان خدا، ایجاد آثار زیبا در شهرها، تمام کردن نعمت بر اداره شوندگان و چند برابر کردن کرامت آنان. هر مدیری برای اینکه به این اهداف خرد و کلان برسد به سه شاخصه دانایی، توانایی و پارسایی نیاز دارد. در این مقاله اصولی که مدیر را به شاخصه دانایی می‌رساند مورد بررسی قرار گرفته است که عبارتند از اصل هم‌نشینی و گفتگو با علما و دانشمندان، اصل مشورت، اصل تجربه، اصل شناخت و علم به سنت‌های الهی، اصل دور اندیشی و آینده‌نگری، اصل تقسیم کار بر اساس علم و اصل آموزش کارکنان. مدیر با رعایت این اصول می‌تواند شاخصه دانایی را در خود تقویت کند و دانش لازم برای اداره سازمان را کسب نماید.

کلیدواژه‌ها


منابع و مآخذ

ـ قرآن کریم.
ـ نهج‌البلاغه،گردآوری سید رضی، تصحیح صبحی صالح، قم، هجرت، 1414 ق.
ـ آبرکرامبی، نیکلاس و دیگران، فرهنگ جامعه‌شناسی، ترجمه حسن پویان، تهران، چاپخش، 1367.
ـ ابن بابویه(صدوق)، محمد بن علی، الامالی، بیروت، موسسه اعلمی، چاپ پنجم، 1400 ق.
ـ ابن سعد، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1410 ق.
ـ حرانی، حسن بن علی بن شعبه، تحف العقول، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1404 ق.
ـ اصلی‌پور، محمد، مدیریت و رهبری با سیری در نهج‌البلاغه، تهران، شورا، 1377.
ـ برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1371.
ـ تستری، سهل بن عبد الله، تفسیر تستری، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1423 ق.
ـ تمیمی آمدی، عبدالواحد، تصنیف غررالحکم و درر الکلم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1366.
ـ حر عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعه، قم، مؤسسه آل البیت علیهم‌السلام ، 1409 ق.
ـ خوانساری، جمال‌الدین محمد بن حسین، شرح غرر الحکم و درر الکلم، تهران، دانشگاه تهران، چاپ چهارم، 1366.
ـ خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواه، قم، مرکز نشر الثقافه الاسلامیه فی العالم، 1372.
ـ دلشاد تهرانی، مصطفی، ارباب امانت: اخلاق اداری در نهج‌البلاغه، تهران، دریا، چاپ سیزدهم، 1389.
ـ  دلالت دولت، تهران، دریا، چاپ سوم، 1390.
ـ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن، بیروت، دار القلم، 1412 ق.
ـ طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1417 ق.
ـ طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، تهران، مرتضوی، چاپ سوم، 1375.
ـ طوسی، محمد بن حسن، الامالی، قم، دار الثقافه، 1414 ق.
ـ فاضل لنکرانی، محمد، آیین کشورداری از دیدگاه امام علی علیه‌السلام ، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1366.
ـ فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، تحقیق مهدی خزومی، قم، دار الهجره، 1405 ق.
ـ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، 1407 ق.
ـ کوزر، لوئیس، زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی، مترجم: محسن ثلاثی، تهران، انتشارات علمی، چاپ هفتم، 1377.
ـ مزی، یوسف ابن عبدالرحمن بن یوسف، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، بیروت، مؤسسه الرساله، 1400 ق.
ـ مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره شیخ مفید، 1413 ق.
ـ مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، پیام امام امیرالمؤمنین علیه‌السلام ، قم، امام علی‌ بن ‌ابی‌طالب علیه‌السلام ، چاپ سوم، 1390.
ـ  تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، 1374.
ـ منتظری، حسینعلی، دراسات فی ولایة الفقیه وفقه الدولة الإسلامیة، قم، المرکز العالمی للدراسات الاسلامیه، 1408 ق.
ـ یاقوت حموی، شهاب الدین، معجم البلدان، بیروت، دار صادر، چاپ دوم، 1995 م.